Gobi Çölünde bulunan bir bakteri güneş ışığını enerji olarak kullanma yeteneği gösteriyor ve araştırmacılar bu bakterinin şaşırtıcı bir biçimde su arıtma tesisleri dahil çok farklı yerlerde bulunabildiğini açığa çıkardı. Bu bakteri, çevre dostu yakıtlar üzerine çalışan araştırmacılar için değerli bir ortak olabilir. Fotosentez dünya üzerindeki en temel biyolojik süreçlerden birisidir. Normalde bitkiler fotosentezi gerçekleştirir ama birkaç bakteriyal filumda bu yeteneğe sahip.
Bu güne kadar, fotosentezi gerçekleştirebilen türler altı bakteriyel filum içinde raporlandı ve yakın zamanda araştırmacılar bu yeteneğin nadir ve yedek filum Gemmatimonadete’e ait bir türde gözlenebileceğini bildirdi. İncelenen türler Gobi Çölündeki tatlı su gölünden izole edildi.
Araştırmacılar bakteriyi laboratuvarda incelediklerinde, şaşırtıcı bir şekilde fotosentezden sorumlu genlerin tüm genom içerisinde dağılmak yerine düzgün bir şekilde kümelendiğini buldular. Bu, gen kümesini çıkarmayı olanaklı kılıyor.
Araştırmacılar Gobi çölündeki bir gölde örnek toplarken. Fotoğraf: Yonghui Zeng/Danimarka Üniversitesi
Güneş ışığını biyoyakıt üretmek için kullanmak
“Bu fazlasıyla ilginç çünkü, gen kümesini bu genleri istenilen şekilde kullanabilecek olan başka bir bakteriye aktarmamıza olanak sağıyor. Gen kümesinin bakteri E. Coliye transferi ve güneş ışığından biyoyakıt üretebilen E. Coli yapmak bunun bir örneği” diye bu araştırmalara öncülük eden İskandinav Dünya Evrim Merkezi Güney Danimarka Üniversitesinde doktora sonrası araştırmacı Yonghui Zeng açıklıyor.
Yeni bulunan bakteri, bir bakterinin nasıl fotosentetik hale getirilebileceğinin mükemmmel bir örneği. Zeng ve iş arkadaşları bu bakteriyi geçen yıl Proceedings of the National Academy of Sciences’ta tanımladıktan sonra Zeng bu konuda daha fazlasını öğrenmek için araştırmalara başladı.
Environmental Microbiology Reports’ta yayımlanan yeni bir makale bu bakterinin bolluğunu tanımlıyor.
Ayrıca su arıtma tesislerinde bulunuyor
İşlemsel biyolog Jan Baumbach’ın Güney Danimarka Üniversitesi Matematik ve Bilgisayar Bilimleri Departmanındaki grubunun yardımıyla, Zeng çok sayıda veri tabanını araştırdı ve öğrendi ki bu bakteri neredeyse her yerde bulunabiliyor, özellikle toprak ve su arıtma tesislerinde. Fakat deniz ortamında bulunamıyor.
“Şimdi biliyoruz ki bu bakteri fotosentez yeteneğine sahip, biliyoruz ki bu bakteri bol ve biliyoruz ki ilgili genler kolaylıkla diğer organizmalara transfer edilebiliyor. Bu durum, bunu gelecekteki çalışmalara odaklanarak ilgili yapıyor, mesela biyoteknolojide en çok kullanılan E. Coliyi fotosentetik hale döndürmek ve bu sayede daha ekonomik bir şekilde biyoyakıt üretmenin yolunu bulmak,” diyor Zeng.
Çeviren: İdil Kırdök
Kaynak: SCIENCEDAILY