Yalıçapkınıgiller, tavus kuşu ve yusufçuk gibi yanardöner hayvanlar, ışığın geliş açısı ve gözlemlenen yere bağlı olarak çeşitli büyüleyici renkler gösterebilirler. Fakat şimdiye kadar bu yanardönerliğin nasıl bir işlevinin olduğu tam olarak bilinmiyordu.
Lincoln Üniversitesinde davranışsal ve duyusal ekoloji üzerinde çalışan Dr. Thomas Pike’ın yaptığı bir araştırma, bazı organizmalardaki bu yanardönerlik özelliğinin avcı hayvanları şaşırtmak için evrimleşmiş bir mekanizma olabileceği gösteriyor. Araştırma, hayvanların çeşitli renk değişimleri göstererek avcılarını bir süreliğine de olsa şaşırtıp kaçma şansını arttırabileceğini öngörüyor.
Morpho peleides
Credit: © Ana / Fotolia
Dr. Pike yaptığı deneyde avcı hayvan olarak Japon bıldırcınlarını, av olarak ise 10 tane yanardöner ve 10 tane de yanardöner olmayan 20 sanal hedef kullandı.
Sonuç olarak ise yanardöner hedefleri yakalamak için avcılar daha çok süreye ihtiyaç duydu. Ayrıca, hedefi yakalama oranları daha düşüktü. Buna bağlı olarak renk değişiminin avcının hedefin yerini belirlemesinde sıkıntı yaşatabileceği sonucuna varıldı.
Dr. Pike, deneyi yapmasının nedeni hakkında şunları söylüyor: “ Daha önceden yapılan araştırmalarda şeritli renkte olan hayvanların kendini avcılara karşı daha kolay savunduğu gözleniyordu. Şeritlerin, avcının avının hızını ve hareketini anlamakta zorluk çektirdiği görülüyordu. Ben de yanardönerliğin de benzer bir mekanizma olup olmadığını merak ettim. Bu deneydeki amacım buydu.”
Dr. Pike’ın bu araştırmasının sonuçları, hayvanlar aleminde neden bu kadar yanardöner canlı olduğunu açıklayabilecek niteliğe sahip.
Çeviri: Ataberk Teknekaya
Kaynak: University of Lincoln. (2015, April 23). Iridescent animals shine to startle predators. ScienceDaily. Retrieved April 28, 2015 from http://www.sciencedaily.com/releases/2015/04/150423085139.htm