top of page

Denizlerin Küresel Ölçekli Analizi, Tırmanış Gösteren İnsan Kaynaklı CO2 Salınımının Gelecekteki Bal

 Adelaide Üniversitesi’nden deniz ekologlarına göre gelecekte beklenen okyanus asitlenmesi ve deniz suyu sıcaklıklarının artması deniz ekosistemine önemli zararlar verecek. Canlı çeşitliliğinin ve deniz ekosistemi için hayati öneme sahip türlerin sayısının azalması en muhtemel sonuçlar. Bunun yanı sıra Doçent Ivan Nagelkeren’e göre  deniz ekosisteminde yaşanan bu yıkım  kıyı bölgelerde yaşayan insanları da etkileyecek. Besin azalacak, deniz ürünlerinin ticareti etkilenecek.


                               Beyazlamış mercan resifi, hiç balık yok. Fotoğraf: ead72 / Fotolia

 Bu güne kadar bilim insanlarının elinde birçok veri mevcut. Bu nitel verilere ve iklim değişiminin hayatımızı nasıl etkileyeceğine dair görüşlere insanlar güveniyor. Ancak Profesör Sean Conell yine de “iklim değişikliğinin deniz hayatını ne kadar etkileyeceği ile ilgili çok az şey bildiğimizi” söylüyor. Bunu da yapılan çalışmaların hep bir ekosistem, canlı türü ve faktöre bağlı olmasına bağlıyor.

 Doçent Nagelkeren ve Profesör Sean Conell Tropik bölgelerden Arktika’ya uzanan içerisinde mercan resifleri, yosun ormanları ve açık denizlerde var olan ekosistemleri içeren bir alanda meta-analizi yapıyor. Bu analiz bütün bu tek tek veri veren deneylerin bir birleşimi. Birçok faktörü ve türü bir arada ele alıyor. Türler arasındaki etkileşimi ve iklim değişikliği ile ortaya çıkan farklı ölçümler bir bütün olarak  değerlendiriliyor.

 Araştırmacılar canlıların fizyolojik olarak daha sıcak ve asitli sulara adapte olması ile ilgili “dar bir kapsam” olabileceğini buldu.Türlerin çok azı  çeşitliliğin yok olması gibi CO2 miktarının artmasının getireceği negatif etkilerden kaçabiliyor. Tek istisnanın  sayılarının ve çeşitliğinin artması beklenen mikroorganizmalar olduğu söyleniyor. Genel besin zinciri mantığı ile bakıldığında birincil üreticilerin artacağı bu vesileyle ikinci basamaktakilerin artacağını söyleyebiliriz. Ne yazık ki sonuç böyle değil. İkinci basamaktaki zoplankton ve küçük balıkların sayılarının asitlenme ile azalma eğilimi gösterdiği görülüyor. Doçent Ivan Nagelkeren, sıcak sulardaki yüksek metabolizma hızı besin ihtiyacını artıracak ancak küçük balıkları yiyen büyük balıklar için  daha az besin olma durumu ortaya çıktığı için bir çelişkinın oluşacağını belirtiyor.

 Analiz aynı zamanda suların ısınması veya asitlenmesi ya da her ikisinin mercanlar, istiridyeler ve midyeler gibi habitiat oluşturan türler için de zararlı etkileri olacağını gösterdi. Habitatların sağlığındaki en küçük değişimler bu resiflerde yaşayan birçok tür için tehlike oluşturabilir.

 Bir başka bulgu da,okyanusların asitlenmesi bulut oluşumuna yardım eden ve dolayısıyla dünyadaki ısı değişimini kontrol eden okyanuslardaki fitoplanktonlar tarafından üretilen dimetilsulfat gazında azalmaya yol açabilir.

Çeviren: Onur KARAKUŞ

Kaynak: SCIENCEDAILY

bottom of page